Studiekeuzeprocessen op het vmbo

Stichting Alexander heeft onderzoek gedaan naar studiekeuzeprocessen van jongeren op het VMBO afkomstig uit gezinnen met een migratieachtergrond.

Projectdoelstelling

Door de overwegingen, percepties en gevoelens van jongeren met een migratieachtergrond in kaart te brengen hoopt het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) meer inzicht te krijgen in deze processen, en een bijdrage te leveren aan de kennis over hoe deze doelgroep een succesvolle stap naar de arbeidsmarkt kan maken.

De overkoepelende hoofdvraag van het onderzoek is: Welke onbewuste overtuigingen, overwegingen, ideeën en gevoelens voorafgaand aan het loopbaanoriëntatie- en –begeleiding (LOB) -traject spelen een rol bij de profiel- en/of studiekeuzes die jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond op het VMBO maken?

De rapportage van het onderzoek is inmiddels afgerond, je vindt het hier.

Urgentie

Er is de laatste jaren een inhaalslag gaande wat betreft het opleidingsniveau van leerlingen met een niet-westerse migratieachtergrond. Deze inhaalslag is echter niet terug te zien op de arbeidsmarkt. Ze zijn een jaar na afronding van hun mbo-diploma vaker werkloos dan jongeren zonder migratieachtergrond (Bisschop, Zwetsloot, ter Weel, & van Kesteren, 2020). Eerder onderzoek over studiekeuzeprocessen richtte zich meer op externe factoren zoals de thuissituatie en het sociale netwerk, maar minder op wat een jongere zelf denkt en voelt. Dit onderzoek beoogt hier meer inzicht in te bieden.

Strategie

Dit onderzoek kent drie onderzoekslijnen die in samenhang met elkaar worden uitgevoerd, en elkaar versterken en aanvullen:

  • Participatie van jongeren en relevante professionals

Er worden 2 klankbordgroepen geformeerd: één met relevante professionals met kennis en ervaring vanuit de praktijk, beleid en onderzoek en één met jongeren met ervaringskennis. Zij denken mee gedurende het onderzoek over de onderzoeksaanpak, worden betrokken bij analyse en reflectie op resultaten en stellen samen met de onderzoekers van Stichting Alexander conclusies en aanbevelingen op. Tenslotte hebben ze een actieve rol in opzet en uitvoering van de kennisdeling en -verspreiding.

  • Narratieve diepte-interviews

Er worden ongeveer 30 diepte-interviews gehouden met jongeren met een migratie-achtergrond op het VMBO over hun studiekeuzeproces. Via creatieve werkvormen wordt in kaart gebracht waar de jongeren staan in hun keuzeproces, wie en wat invloed heeft, en welke percepties en ideeën zijn hebben bij de verschillende beroepssectoren.

  • Participatief Jongeren Onderzoek

Een groep jongeren op het MBO (zij hebben zelf ook een migratie-achtergrond en beschikken dus over ervaringskennis) voert daarnaast een eigen onderzoek uit onder VMBO-jongeren met een migratie-achtergrond. Ze worden begeleid en getraind om onderzoeksvragen op te stellen, onderzoeksmethoden te selecteren, data te verzamelen en zij gaan deze data zelf duiden en hier conclusies en adviezen aan verbinden. Deze methodiek leidt tot onderzoeksvragen, methoden en resultaten die optimaal aansluiten bij de leefwereld van de doelgroep zelf, en tot betrokkenheid en invloed van de doelgroep op mogelijke aanpassingen en verbeteringen.

Opdrachtgevers & partners

Opdrachtgever: NRO

Looptijd

2021-2022

Meer weten?

Neem voor meer informatie over dit project contact op met Geeske Strating (strating@st-alexander.nl).