Stichting Alexander wil zich de komende tijd meer bezighouden met de impact van klimaatverandering op jongeren. Tal van onderzoeken concluderen namelijk hetzelfde: veel jongeren maken zich grote zorgen over het klimaat en hun toekomst, en voelen de drang om hun stem te laten horen. Dit blog zet daarom een aantal rapporten en activiteiten op een rijtje die vertellen waarom het belangrijk is om jongeren te betrekken bij het klimaatvraagstuk.
Symposium
Wil je meer weten over wat klimaatverandering betekent voor het opvoeden en opgroeien? En hoe je samen met kinderen en jongeren kijkt naar een realistische en hoopvolle toekomst? Op 28 februari 2024 organiseren het NJI, Dynamics of Youth (Universiteit Utrecht) en de Jonge Klimaatbeweging een symposium om hier kennis over te delen. Met als doel dat jij er verder mee aan de slag kunt in jouw organisatie. Stichting Alexander verzorgt hier een workshop samen met Nederlands Jeugdinstituut over opgroeien en opvoeden in tijden van klimaatverandering. Meer informatie? Klik hier.
Aandacht voor klimaat in het Kinderrechtenverdrag
In artikel 12 van het Kinderrechtenverdrag staat dat kinderen het recht hebben om hun mening te geven over zaken die hen aangaan. In augustus dit jaar is General Comment 26 uitgebracht door het VN-comité voor de Rechten van het Kind: ‘Kinderrechten en de leefomgeving met speciale aandacht voor klimaatverandering’. Dit is een uitleg om beter te begrijpen waar artikel 12 over gaat. Maar liefst 16,331 kinderen van over de hele wereld deelden hun mening over het klimaatvraagstuk en hoe de klimaatcrisis aangepakt kan worden. Het VN-comité benadrukt dat rekening moet worden gehouden met het belang van kinderen: Zij hebben immers het recht om te leven in een schone, gezonde en duurzame omgeving.
Weten wat er verder in General Comment 26 staat?
- Klik hier voor verschillende versies van het General Comment 26 rapport
- Bekijk hier een korte video over General Comment 26
- Klik hier voor een raamwerk met de belangrijkste boodschappen van kinderen
Klimaat belangrijk thema op Jongeren Prinsjesdag
Ook binnen de politiek staat klimaat steeds vaker op de agenda. Voor het derde jaar op rij hebben jongeren het UNICEF-jongerenadvies aangeboden aan politici tijdens Jongeren Prinsjesdag. Samen bespraken zij belangrijke onderwerpen waarover jongeren zich zorgen maken. Naast de thema’s oorlogen in de wereld en armoede, is ook klimaatverandering aan bod gekomen. Kort samengevat geven de jongeren hierover het volgende advies:
- Stop met reclame maken voor vervuilende spullen, eten en vliegen.
- Maak het openbaar vervoer goedkoper
- Stop de consumptiemaatschappij zoals die nu is
Benieuwd naar het volledige UNICEF Jongerenadvies? Klik hier voor het volledige rapport.
Hoe is het eigenlijk voor jongeren die zich inzetten voor klimaatbeleid of klimaatactie?
Onderzoek van Stichting Alexander in opdracht van Save the Children
Dit jaar heeft Stichting Alexander een rapport naar buiten gebracht: ‘Invloed van jeugd op klimaatbeleid’. Hieruit blijkt dat jongeren actief zijn in de klimaatbeweging omdat zij zich grote zorgen maken over klimaatverandering. Ze zien dat er de laatste jaren meer ruimte is voor jongeren om mee te praten, maar vragen zich ook af of de overheid überhaupt bij machte is om de macht van het grote geld en de vervuilende industrieën aan te pakken. Wel levert actief zijn de jongeren contacten op met gelijkgestemden, kan het leuk en leerzaam zijn en het is een manier om de stress vanwege klimaatverandering om te zetten naar iets actiefs.
Inclusie en diversiteit, samenwerken, invloed op beleid en hulp en ondersteuning zijn 4 belangrijke thema’s die naar voren zijn gekomen uit het onderzoek. Jongeren zoeken handelingsperspectief: iets kunnen doen dat optimisme bevordert en de angst verkleint. Tegelijkertijd zien we veel handelingsverlegenheid bij professionals als het gaat over jongeren ondersteunen die bezig zijn met het klimaat.
Benieuwd naar adviezen die de jongeren bij deze thema’s geven?
Klik hier voor het volledige onderzoeksrapport of klik hier voor de managementsamenvatting.
Maak klimaatverandering bespreekbaar en organiseer een moving debate!
Na aanleiding van het onderzoeksrapport organiseerden Stichting Alexander samen met Save the Children een Moving Debate op Voor De Jeugd Dag. Aan de hand van stellingen zoals: “Ik zie dat jongeren het moeilijk hebben met klimaatverandering” werd er bewogen door de ruimte. Dit leverde interessante gesprekken op tussen jongerenwerkers, beleidsmakers en jongeren. Tip: Organiseer zelf eens zo’n moving debate en je zult zien dat een open gesprek veel nieuwe handelingsperspectieven biedt!
Meer weten over de workshop? Klik hier voor een uitgebreider verslag in onze laatste nieuwsbrief.
Word lid!
Onlangs heeft Stichting Alexander een nieuwe LinkedIn groep aangemaakt: Jong in klimaatcrisis. Het doel is om met elkaar te netwerken en kennis uit te wisselen, en een beweging te creëren waarin de gevolgen van klimaatverandering op de levens van jeugd serieus op de agenda komen van iedereen die met jeugd te maken heeft.
Benieuwd naar nieuwe handelingsperspectieven en hoe we van elkaar kunnen leren? Word lid van deze groep!
Wat zeggen andere rapporten over de impact van klimaatverandering?
Ook uit andere rapporten blijkt dat jongeren zich zorgen maken over het klimaat. Uit het rapport van de Kinderombudsman ‘Als je het ons vraagt 2022’ blijkt dat kinderen zich naast de oorlog in Oekraïne ook het meeste zorgen maakten over het klimaat. Zij vinden het daarom belangrijk dat volwassenen steun bieden aan kinderen en het goede voorbeeld geven, bijvoorbeeld hoe je met elkaar omgaat en conflicten oplost. Ook het NJI heeft in 2022 een belangrijke publicatie uitgebracht: ‘opvoeden in een opwarmend klimaat’. Hieruit blijkt dat maar liefst driekwart van de kinderen en jongeren zich zorgen maakt om klimaatverandering. Eén van de handelingsperspectieven die zij opvoeders willen meegeven: Samen optrekken met kinderen en jongeren in het leren duurzamer te leven en zich open te stellen voor ieders kennis en ideeën op dit vlak.
Meer lezen over deze rapporten?
- Lees hier het volledige rapport van de Kinderombudsman
- Lees hier het volledige rapport van NJI.
- Beluister hier de podcast van De Jeugdkantine over de invloed van klimaatverandering op kinderen en jongeren
Tekst: Julia Mijinke, oud-stagiaire Stichting Alexander